องค์ความรู้

ข่าว/บทความหนังสือพิมพ์

ดัชนีความสุข: มิติใหม่ในการพัฒนา

โดย: สำนักวิจัยและพัฒนาทริส

ความสุขไม่ได้ขึ้นอยู่กับปัจจัยด้านเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียว หลายประเทศให้ความสนใจศึกษาความสุข สร้างเครื่องมือ มองหาวิธีวัดความสุข หน่วยงานในประเทศไทยอย่าง สศช. และสภาพัฒน์ก็พยายามพัฒนาตัวชี้วัดและทำให้เป็นรูปธรรมขึ้นมาเช่นกัน

ความสุขคนไทย ความสุขที่พอเพียง

โดย: นพ. ม.ล.สมชาย จักรพันธุ์

อะไรหนอที่ช่วยให้คนเรามีความสุข เงินทอง การงาน คนรัก ความสำเร็จ เพื่อนพ้อง ครอบครัว ผู้เขียนนำเสนองานวิจัยที่ทำการสำรวจความสุข เงื่อนไขที่คนจะสุขได้ รวมถึงสำรวจประเทศต่างๆ ทั่วโลก

ข้อเสนอเชิงนโยบาย

แนวทางที่เอื้อให้องค์กรการเงินชุมชนมีศักยภาพและยั่งยืน

โดย: เครือข่ายวิชาการเพื่อการปฏิรูป

สรุปการประชุมระดมความเห็นประเด็น “สถาบันการเงินชุมชน: รูปแบบ กลไก ที่มีประสิทธิภาพ และยั่งยืน” เมื่อวันที ่ 23 กรกฎาคม 2555 จัดโดยมูลนิธิ สาธารณสุขแห่งชาติ และเอกสารเรื่อง “องค์ความรู้เกี่ยวกับองค์กรการเงินฐานรากในระดับกลุ่มและในเชิงระบบ” โดย ปัทมาวดี โพชนุก ว่าด้วยโจทย์ เงื่อนไข แนวทาง และ กลยุทธ์ในการยกระดับองค์กรการเงินชุมชน

แผนพัฒนาภาคใต้

โดย: มติสมัชชาสุขภาพครั้งที่ 2

ปัจจุบัน ภาคใต้ประสบปัญหาในเีื่รื่องภัยแล้ว การกัดเซาะชายฝั่งทะเล ดินถล่ม ผลผลิตการเกษตรลด ทรัพยากรทางทะเลเสื่อมโทรม และการใช้ประโยชน์จากท่าอากาศยาน

จากสภาพปัญหาเหล่านี้ มติสมัชชาสุขภาพครั้งที่ 2 จึงเสนอให้คณะกรรมการการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติทบทวนร่างแผนแม่บทการพัฒนาพื้นที่เศรษฐกิจภาคใต้อย่างยั่งยืน และแผนอื่นๆ อย่างบูรณาการ คำนึงถึงการมีส่วนร่วม อย่างจริงจัง

งานวิชาการ/บทความ

ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ประเทศไทย

โดย: ไทยพีบีเอส

หนังสือเล่มนี้ใช้เค้าโครงจากรายการ “๒๕๖๓ เปลื่ยนประเทศไทย” ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส เมื่อปี 2554 ซึ่งหนังสือเล่มนี้จะตีแผ่ให้เห็นถึงฤทธิ์เดชของ “ความอยุติธรรม” อันเกิดจากกระบวนการยุติธรรมที่มีปัญหา พร้อมกันนั้นก็ยังตะล่อมรวมเเนวความคิดเห็นของผู้ที่อยู่ในเเวดวงที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม เพื่อนำไปสู่การปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ประเทศไทย

บทสังเคราะห์วิถีและพลังองค์กรการเงินชุมชน กรณีศึกษาองค์กรการเงินชุมชน 7 กรณีในจังหวัดนครศรีธรรมราช

โดย: ภีม ภคเมธาวี และคณะ, หน่วยจัดการความรู้องค์กรการเงินชุมชน มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์

รายงานชิ้นนี้ว่าด้วยกรณีศึกษาองค์กรการเงินชุมชน 7 กรณีในจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์พัฒนาคุณธรรมครบวงจรชีวิต (วัดป่ายาง) อำเภอเมือง, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านหนองจิก อำเภอชะอวด, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านทุ่งใส อำเภอสิชล, ศูนย์สาธิตและพัฒนาการเรียนรู้กิจกรรมชุมชนบ้านบางยิ่ว อำเภอเชียรใหญ่, กองทุนหมู่บ้านบ้านตาหมอ อำเภอลานสกา, กองทุนชุมชนบ้านไสรักษ์ กิ่งอำเภอนบพิตำ, ธนาคารหมู่บ้านบ้านกะปาง อำเภอทุ่งสง

บทสัมภาษณ์

พบ ดร.วรากรณ์ สามโกเศศ

โดย: ดร. วรากรณ์ สามโกเศศ

กะเทาะปัญหาคุณภาพครูในเมืองไทย ก่อนทำการณ์ปฏิรูปอื่นใด ต้องเริ่มที่ครู
“จะต้องให้โอกาสครูได้พัฒนาตัวเอง คือให้มีความเป็นครูเพิ่มขึ้น มีการอบรม มีการขยายเครือข่ายอย่างที่คุณหมอวิจารณ์ทำ เพราะผมเชื่อว่าจะไปแก้ไขเรื่องของผู้บริหารการศึกษา ผู้อำนวยการเขตมีคุณธรรม ธรรมาภิบาล สร้างระบบการประเมินครู มันยากมาก เสียเวลาที่จะไปทำอย่างนั้น”

พบ ศ.นพ.เกษม วัฒนชัย องคมนตรี

โดย: ศ.นพ. เกษม วัฒนชัย องคมนตรี

คุยเรื่องการปฏิรูปการศึกษากับ ศ.นพ.เกษม วัฒนชัย
“ระบบการศึกษาต้องมุ่งพัฒนาศักยภาพและความเป็นอัจฉริยะของผู้เรียนทุกคน ‘ทุกคน’ ต้องใช้กับทุกคนเพราะเราเชื่อว่าทุกคนมีอัจฉริยะด้านใดด้านหนึ่ง ระบบการศึกษาต้องมุ่งพัฒนาศักยภาพของผู้เรียนทุกคน”

รายงาน

ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ประเทศไทย

โดย: ไทยพีบีเอส

หนังสือเล่มนี้ใช้เค้าโครงจากรายการ “๒๕๖๓ เปลื่ยนประเทศไทย” ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส เมื่อปี 2554 ซึ่งหนังสือเล่มนี้จะตีแผ่ให้เห็นถึงฤทธิ์เดชของ “ความอยุติธรรม” อันเกิดจากกระบวนการยุติธรรมที่มีปัญหา พร้อมกันนั้นก็ยังตะล่อมรวมเเนวความคิดเห็นของผู้ที่อยู่ในเเวดวงที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม เพื่อนำไปสู่การปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ประเทศไทย

การประชุมเวทีนโยบายสาธารณะแนวทางการแก้ไขปัญหาหมอกควันและไฟป่าในจังหวัดลำพูน: ข้อมูลเชิงประจักษ์จากโครงการวิจัยด้านหมอกควันและไฟป่า

โดย: ผศ.ศุทธินี ดนตรี

ปัญหาหมอกควันและไฟป่ากลายเป็นปัญหาสำคัญที่คุกคามสุขภาพประชาชน เศรษฐกิจ และการคมนาคมในพื้นที่ภาคเหนือ ทั้งนี้ ในปี 2555 ที่ผ่านมา มีไฟไหม้ป่าเกิดขึ้น 2,686 ครั้ง พื้นที่เสียหาย 21,405 ไร่นอกจากนี้ มีการตรวจพบจุดความร้อน (Hotspot) ถึง 17,679 จุด (ข้อมูลจาก www.dailynews.co.th)

แผนงานสร้างเสริมนโยบายสาธารณะที่ดี (นสธ.) จัดการประชุมเวทีสาธารณะว่าด้วยแนวทางการแก้ไขปัญหาหมอกควันและไฟป่าในจังหวัดลำพูน โดยในงาน มีการนำเสนอเอกสารว่าด้วยข้อมูลเชิงประจักษ์จากโครงการวิจัยด้านหมอกควันและไฟป่า ซึ่งมุ่งศึกษาปัญหาที่กล่าวไปที่เกิดขึ้นในจังหวัดลำพูน

หนังสือ

ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ประเทศไทย

โดย: ไทยพีบีเอส

หนังสือเล่มนี้ใช้เค้าโครงจากรายการ “๒๕๖๓ เปลื่ยนประเทศไทย” ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส เมื่อปี 2554 ซึ่งหนังสือเล่มนี้จะตีแผ่ให้เห็นถึงฤทธิ์เดชของ “ความอยุติธรรม” อันเกิดจากกระบวนการยุติธรรมที่มีปัญหา พร้อมกันนั้นก็ยังตะล่อมรวมเเนวความคิดเห็นของผู้ที่อยู่ในเเวดวงที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรม เพื่อนำไปสู่การปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ประเทศไทย

รายงานวิจัยว่าด้วยแนวทางการจัดตั้งธนาคารที่ดิน

โดย: อ.โสภณ ชมชาญ และ ศ.ดร.ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์

การประชุมสมัชชาที่ดินระดับชาติ ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 24-26 มีนาคม 2554 มีมติให้ดำเนินการจัดตั้งธนาคารที่ดิน และได้มีการผ่านพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสถาบันบริหารจัดการธนาคารที่ดิน เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2554 โดยมุ่งเน้นให้เกิดการกระจายการถือครองที่ดินอย่างเป็นธรรมและยั่งยืน มีการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างเหมาะสม มีการเก็บข้อมูลเกี่ยวกับที่ดิน รวมถึงทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการบริหารจัดการ สนับสนุนให้ชุมชนมีการบริหารจัดการที่ดินร่วมกัน และประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

สืบเนื่องจากมติข้างต้น อ.โสภณ ชมชาญ และ ศ.ดร.ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ นำเสนอรายงานวิจัยวิว่าด้วยแนวทางการจัดตั้งธนาคารที่ดิน โดยมุ่งทบทวนความเป็นมาของแนวคิดเรื่องธนาคารที่ดินในรอบสี่ทศวรรษ และ มุ่งศึกษาแหล่งเงินทุนที่จำเป็นสำหรับการจัดตั้งธนาคารที่ดิน

เอกสารนำเสนอ

แนวทางที่เอื้อให้องค์กรการเงินชุมชนมีศักยภาพและยั่งยืน

โดย: เครือข่ายวิชาการเพื่อการปฏิรูป

สรุปการประชุมระดมความเห็นประเด็น “สถาบันการเงินชุมชน: รูปแบบ กลไก ที่มีประสิทธิภาพ และยั่งยืน” เมื่อวันที ่ 23 กรกฎาคม 2555 จัดโดยมูลนิธิ สาธารณสุขแห่งชาติ และเอกสารเรื่อง “องค์ความรู้เกี่ยวกับองค์กรการเงินฐานรากในระดับกลุ่มและในเชิงระบบ” โดย ปัทมาวดี โพชนุก ว่าด้วยโจทย์ เงื่อนไข แนวทาง และ กลยุทธ์ในการยกระดับองค์กรการเงินชุมชน

บทสังเคราะห์วิถีและพลังองค์กรการเงินชุมชน กรณีศึกษาองค์กรการเงินชุมชน 7 กรณีในจังหวัดนครศรีธรรมราช

โดย: ภีม ภคเมธาวี และคณะ, หน่วยจัดการความรู้องค์กรการเงินชุมชน มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์

รายงานชิ้นนี้ว่าด้วยกรณีศึกษาองค์กรการเงินชุมชน 7 กรณีในจังหวัดนครศรีธรรมราช ได้แก่กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์พัฒนาคุณธรรมครบวงจรชีวิต (วัดป่ายาง) อำเภอเมือง, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านหนองจิก อำเภอชะอวด, กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านทุ่งใส อำเภอสิชล, ศูนย์สาธิตและพัฒนาการเรียนรู้กิจกรรมชุมชนบ้านบางยิ่ว อำเภอเชียรใหญ่, กองทุนหมู่บ้านบ้านตาหมอ อำเภอลานสกา, กองทุนชุมชนบ้านไสรักษ์ กิ่งอำเภอนบพิตำ, ธนาคารหมู่บ้านบ้านกะปาง อำเภอทุ่งสง

ผลงานคณะกรรมการปฏิรูป

บันทึกเสวนาโต๊ะกลม “นโยบายโฉนดชุมชนเพื่อความเป็นธรรม ข้อเสนอต่อการแปรหลักการสู่การปฏิบัติ”

โดย: ขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (พีมูฟ) คณะอนุกรรมการปฏิรูปที่ดินและฐานทรัพยากร คณะกรรมการปฏิรูป โครงการพัฒนาความเป็นธรรมทางสังคม เพื่อสังคมสุขภาวะ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เรื่องโฉนดชุมชน ในอดีตแฝงอยู่ในพื้นที่ส่วนรวม ลำน้ำ ป่าเขา ในอดีต ชุมชนประกอบด้วยบ้านหลายบ้าน บ้านและเมืองจะอยู่ร่วมกัน บ้านคือตัวชุมชนตามธรรมชาติ มีวัดเป็นศูนย์กลาง ความสัมพันธ์ทางสังคมจะใกล้ชิด หลายชุมชนรวมเป็นท้องถิ่น แต่รัฐมาแบ่งเป็นหมู่หนึ่ง หมู่สอง เป็นชุมชนของรัฐ ในภาคราชการ กระแสการพัฒนาจากข้างบนลงล่างได้ทำลายความเป็นชุมชนตามธรรมชาติ ถ้าจะฟื้นสังคมท้องถิ่นต้องดูจากชุมชนแบบนี้ ฐานความสัมพันธ์ของชุมชนธรรมชาติ คือความสัมพันธ์ทางสังคม